Prawo do dywidendy w spółce akcyjnej

Przesłanki wypłaty dywidendy

Podstawową przesłanka wypłaty dywidendy jest posiadanie akcji, która uprawnia do partycypacji w zysku spółki. Kolejną przesłanką jest osiągnięcie przez spółkę zysku, stwierdzonego w sprawozdaniu finansowym, zbadanym przez biegłego rewidenta. Ostateczna decyzję o wypłacie dywidendy podejmuje jednak WZA, które rozstrzyga o przeznaczeniu tego zysku.

Wysokość dywidendy

Zysk przeznaczony na wypłatę dywidendy przydziela się akcjonariuszom w stosunku do posiadanych przez nich akcji. Akcjonariuszowi, który nie pokrył jeszcze w pełni swych akcji, przysługuje dywidenda w stosunku do dokonanych wpłat na akcje. Należy jednak pamiętać, że w spółce akcyjnej mogą funkcjonować akcje uprzywilejowane co do dywidendy. Co prawda nie korzystają one z prawa pierwszeństwa, jednak dywidendy wypłacana na takie akcje może być większa. Z prawa pierwszeństwa korzystają natomiast akcjonariusze uprzywilejowani co do prawa do dywidendy, którym w zamian odebrano prawo głosu (tzw. akcje nieme).

Kwota do podziału

Kwoty przeznaczone do podziału między akcjonariuszy nie mogą przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone na wypłatę dywidendy. Kwoty te należy pomniejszyć o niepokryte straty, akcje własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub statutem powinny być przeznaczone z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitał zapasowy lub kapitały rezerwowe.

Uprawnieni do dywidendy

Uprawnionymi do dywidendy są przede wszystkim akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Jednakże prawo do dywidendy mają także posiadacze świadectw użytkowych oraz świadectw założycielskich.

Uchwała mocą której WZA przeznaczyło na wypłatę dywidendy część zysku może jednak określać tzw. dzień dywidendy, wyznaczony na dzień przypadający w ciągu 2 miesięcy od dnia powzięcia uchwały. W takim przypadku uprawnionymi do dywidendy będą ci akcjonariusze, którzy posiadają taki status w dniu dywidendy.

Zaliczka na poczet dywidendy

Statut może upoważnić zarząd do wypłaty akcjonariuszom zaliczki na poczet dywidendy na koniec roku obrotowego, jeżeli spółka posiada środki wystarczające na taką wypłatę. Wypłata zaliczki dokonana przez zarząd uzależniona jest jednak od zgody rady nadzorczej.

Spółka może wypłacić zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy, jeżeli jej zatwierdzone sprawozdanie finansowe za ostatni rok obrotowy, zbadane przez biegłego rewidenta, wykazuje zysk. Zaliczka stanowić może najwyżej połowę zysku osiągniętego od końca ostatniego roku obrotowego, wykazanego w sprawozdaniu finansowym, zbadanym przez biegłego rewidenta, powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczek może dysponować zarząd oraz pomniejszonego o niepokryte straty i akcje własne.

Pamiętaj, że:

• wypłata dywidendy uzależniona jest od przeznaczenia części zysku na wypłatę przez uchwałę WZA

• tylko tzw. akcje nieme korzystają z pierwszeństwa zaspokojenia w zakresie dywidendy.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2000 r., Nr 94, poz. 1037 ze zmianami).