21.6.2007

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Limity zwrotu VAT na materiały budowlane

Zwrot VAT jest limitowany. Wysokość przysługującego zwrotu oraz wysokość przysługującego limitu, w okresie obowiązywania ustawy, uzależniona jest m.in. od tego czy inwestycja, w związku z którą poniesiono wydatki na zakup materiałów budowlanych wymagała pozwolenia na budowę oraz czy wcześniej – z tytułu poniesienia wydatków na zakup tych samych materiałów budowlanych – korzystano w latach 2004-2005 z ulg mieszkaniowych, na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zauważyć, że limit kwoty zwrotu obowiązuje w okresie obowiązywania ustawy, a zatem każdy kolejny składany przez osobę fizyczną lub małżonków wniosek musi uwzględniać otrzymane uprzednio kwoty zwrotu przez tę osobę lub jej małżonka. 

W wyniku nowelizacji ustawy doprecyzowano, że łączna kwota zwrotu przysługująca wnioskodawcy w okresie obowiązywania ustawy (obliczona zgodnie z zasadami obowiązującymi dla osób, które nie korzystały z ulg mieszkaniowych, oraz dla osób, które nie korzystały z ulg mieszkaniowych) nie może przekroczyć kwoty zwrotu obliczonej zgodnie z zasadami dotyczącymi osób, które nie korzystały z ulg mieszkaniowych. 

Kwota zwrotu dla osób, które nie korzystały z ulg mieszkaniowych 

Dla osoby fizycznej, która nie korzystała z ulg mieszkaniowych, kwota zwrotu wynosi w okresie obowiązywania omawianej ustawy zasadniczo 15/22 (tj. 68,18 %) sumy VAT-u wynikającej z faktur VAT dokumentujących takie wydatki (tj. kwoty podatku VAT zapłaconego w cenie materiałów budowlanych). Kwota zwrotu nie może jednak przekroczyć 12,295% kwoty stanowiącej iloczyn:

• 70 m² powierzchni użytkowej i ceny 1 m² powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, przyjmowanej na potrzeby obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów oszczędnościowych na książeczkach mieszkaniowych (cena ta jest ogłaszana przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w drodze komunikatu, publikowanego w Dzienniku Urzędowym GUS.

  Informacji na ten temat należy szukać na bieżąco na stronach internetowych: izb skarbowych, GUS oraz na stronie Ministerstwa Finansów, a także w urzędach skarbowych), ostatnio ogłoszonej przed kwartałem złożenia wniosku o dokonanie zwrotu – w przypadku robót budowlanych wymagających pozwolenia na budowę;

• 30 m² powierzchni użytkowej i ceny 1 m² powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, przyjmowanej na potrzeby obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów oszczędnościowych na książeczkach mieszkaniowych ostatnio
  ogłoszonej przed kwartałem złożenia wniosku o dokonanie zwrotu – w przypadku robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę. 

Cena 1 metra kwadratowego powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego oddanego do użytkowania, według komunikatów Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (wydanych na podstawie art.3b ust.4 ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych) kształtowała się następująco: 

Można przyjąć, że orientacyjnie na podobnym poziomie limity będą się utrzymywały też w kolejnych kwartałach obowiązywania ustawy. 

Przykład:

• Osoba fizyczna, która nie korzystała z ulg mieszkaniowych, w latach 2005-2007 na zakup materiałów budowlanych wydała 100 000 zł. Materiały te wykorzystała na rozbudowę domu wymagającą pozwolenia na budowę.

Ponieważ nie wszystkie zakupione materiały objęte były stawką podatku VAT - która po 1 maja 2004 r. wzrosła z 7 % na 22 %, więc kwota podatku VAT uprawniającego do ubiegania się o zwrot (zawarta w kwocie 100 000 zł) wynosi 16 000 zł.

Kwotę zwrotu liczy się w następujący sposób:

1.  Wyliczenie kwoty przysługującego limitu w okresie obowiązywania

ustawy:

12,295 % x [70 m2 x cena 1 m²] 

Przedmiotowy limit ulega zmianie wraz ze zmianą ceny 1 m² (zob. ww. tabela). Przyjmując, że cena 1 m² odpowiada kwocie 2 619 zł, limit wynosi:  

12,295 % x 70 x 2 619 zł = 22 540,42 zł 

2.  Wyliczenie kwoty zwrotu:

68,18 % x 16 000 zł = 10 908,80 zł,

a po zaokrągleniu do pełnych złotych - 10 909 zł. 

Ponieważ wyliczona kwota zwrotu 10 909 zł nie przekracza przysługującego limitu 22 540,42 zł, zatem podlega w całości zwrotowi. 

Kwota zwrotu dla osób, które korzystały z ulg mieszkaniowych  

Natomiast w odniesieniu do wydatków, na podstawie których osoba fizyczna korzystała lub korzysta z tzw. ulg mieszkaniowych – kwota podlegająca zwrotowi w okresie obowiązywania ustawy jest równa 55,23% kwoty podatku VAT wynikającej z faktur VAT, nie więcej jednak niż 9,959% kwoty stanowiącej odpowiedni ww. iloczyn:

• 70 m² x cena 1 m² - jeżeli inwestycja wymaga pozwolenia na budowę;

• 30 m² x cena 1 m² - jeżeli inwestycja nie wymaga pozwolenia na budowę (również w przypadku osób, które korzystały z ulg mieszkaniowych, przez „cenę 1 m^2” należy oczywiście rozumieć cenę 1 m² powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, przyjmowaną na potrzeby obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów oszczędnościowych na książeczkach mieszkaniowych ostatnio ogłoszonej przed kwartałem, w którym inwestor złożył wniosek o zwrot VAT).

Powyższa kwota zwrotu dotyczy wszystkich wydatków udokumentowanych fakturami VAT - bez względu na to, ile dana osoba złoży wniosków o zwrot w okresie obowiązywania ustawy - i podlega zaokrągleniu do pełnych złotych. 

Wspomniane „ulgi mieszkaniowe” to odliczenia, na podstawie:

• art. 3 ust. 2, art. 4 ust. 2 i art. 9 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;

• art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw

• oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. 

Chodzi więc o następujące „ulgi mieszkaniowe”: 

1. tzw. dużą ulgę budowlaną polegającą na odliczeniu (na zasadzie praw nabytych):

   • od dochodu wydatków (poniesionych do 31 grudnia 2004 r. na kontynuację inwestycji na własne cele mieszkaniowe rozpoczętych przed 1 stycznia 1997 r., z tytułu których w latach 1992-1996 nabyli prawo do odliczeń) na: budowę budynku mieszkalnego, nadbudowę lub rozbudowę tego budynku na cele mieszkalne lub przebudowę tego strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz na wykończenie tego lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu; 

   • od podatku części wydatków - poniesionych w roku podatkowym na cele mieszkaniowe podatnika do 31 grudnia 2004 r. - przeznaczonych na: 

     • zakup gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,  

     • budowę budynku mieszkalnego,  

     • wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej, z wyjątkiem wkładu wynikającego z przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,,  

     • zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gmin, a także od osób, które wybudowały ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, 

     • nadbudowę i rozbudowę budynku na cele mieszkalne,  

     • przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu,,  

     • remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego zajmowanego na podstawie tytułu prawnego;  

2. ulgę z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej – czyli odliczenie od podatku wydatków poniesionych w roku podatkowym w celu systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym w banku prowadzącym kasę mieszkaniową – przysługujące na zasadzie praw nabytych do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności; 

3. tzw. ulgę remontową – tj. odliczenie od podatku poniesionych do końca 2005 r. wydatków na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczonych na remont i modernizację – zajmowanego na podstawie tytułu prawnego – budynku mieszkalnego lub lokalu.  

Natomiast korzystanie z ulgi odsetkowej nie powoduje zastosowania niższego limitu zwrotu. 

Przykład:

• W latach 2005-2007 osoba fizyczna, która korzystała z ulg mieszkaniowych, w celu z remontem swojego mieszkania zakupiła materiały budowlane na kwotę 24 400 zł (w tym kwota podatku VAT wynosi 4 400 zł). Wszystkie zakupione materiały były na liście materiałów objętych zwrotem (czyli które przed 1 maja 2004 r. były opodatkowane 7 % stawką podatku VAT, a teraz stawką 22 %), zaś remont nie wymagał pozwolenia na budowę. Kwotę 24 400 zł podatnik w całości uwzględnił w rocznym zeznaniu PIT-37 składanym za 2005 r.

Kwotę zwrotu liczy się w następujący sposób:

1. Wyliczenie kwoty przysługującego limitu w okresie obowiązywania

ustawy:

9,959 % x [30 m2 powierzchni x cena 1 m²]

Przyjmując, że cena 1 m² odpowiada kwocie 2 619 zł, limit wynosi:

9,959 % x 30 x 2 619 zł = 7 824,79 zł 

2. Wyliczenie kwoty zwrotu:

55,23 % x 4 400 zł =  2 430,12 zł

a po zaokrągleniu do pełnych złotych – 2 430 zł. 

Ponieważ wyliczona kwota zwrotu 2 430 zł nie przekracza przysługującego limitu 7 824,79 zł, zatem podlega w całości zwrotowi. 

Pamiętaj, że:

• Zwrot jest limitowany w okresie obowiązywania ustawy, tzn. że limit obowiązuje niezależnie od tego, ile razy zainteresowany będzie składał wnioski o zwrot (co roku, czy też jednorazowo - po zakończeniu inwestycji). Składając każdy kolejny wniosek, należy zatem przy wyliczaniu kwoty przysługującego limitu uwzględnić zwrot VAT uprzednio otrzymany na podstawie decyzji urzędu skarbowego. Kwota przysługującego limitu na dzień złożenia kolejnego wniosku stanowi bowiem różnicę pomiędzy kwotą limitu przysługującego w okresie obowiązywania ustawy, a kwotą limitu wcześniej wykorzystanego.

• W przypadku osoby fizycznej pozostającej w związku małżeńskim kwota zwrotu dotyczy łącznie obojga małżonków.

•  Kwota zwrotu podlega zaokrągleniu do pełnych złotych. 

Kwota zwrotu w przypadku małżonków

Jeśli dana osoba pozostaje w związku małżeńskim, obliczona w powyższy sposób kwota zwrotu dotyczy łącznie obojga małżonków. Limit zwrotu dotyczy małżonków wspólnie, a zatem na małżonków przypada tylko jeden limit i  to niezależnie, czy wydatki były związane z wspólną inwestycją prowadzoną przez małżonków pozostających we wspólnym gospodarstwie, czy też z realizacją przez małżonków odrębnych inwestycji. 

Jak już wspomniano, małżonkami w rozumieniu omawianej ustawy są z zaś osoby fizyczne pozostające w związku małżeńskim, z wyjątkiem małżonków w stosunku do których sąd orzekł separację.

W wyniku nowelizacji ustawy uściślono przy tym, że kwota zwrotu w przypadku małżonków ma być obliczona na moment poniesienia wydatków uprawniających do zwrotu, a nie na moment złożenia wniosku.

Ponadto uregulowano kwestię związaną z określaniem wysokości przysługującego osobie fizycznej limitu zwrotu w przypadku uprzedniego otrzymania kwoty zwrotu przez nią lub jej małżonka. Jeżeli zatem w okresie obowiązywania ustawy  przed zawarciem związku małżeńskiego, osoba fizyczna otrzymała kwotę zwrotu, to kwotę przysługującego jej zwrotu VAT, obliczoną z uwzględnieniem omówionych wyżej limitów, pomniejsza się o kwoty uprzednio otrzymane.

Jeśli zaś w czasie trwania związku małżeńskiego lub do momentu orzeczenia przez sąd separacji, osoba fizyczna otrzymała kwotę zwrotu, a następnie związek małżeński ustał lub sąd orzekł separację, przysługującą jej kwotę zwrotu pomniejsza się o 50% kwoty uprzednio otrzymanej, jeżeli składany był wspólny wniosek małżonków, lub o  kwotę otrzymanego zwrotu, jeżeli składany był odrębny wniosek.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 12 stycznia 2007 r. o zmianie ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz. U. 2007 r. Nr 23, poz. 138);
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz. U. 2005 r., Nr 177, poz. 1468, ze zm.);
• Ustawa z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. 2003 r., Nr 119, poz. 1115, ze zm.);
• Ustawa z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. 2001 r., Nr 134, poz. 1509, ze zm.);
• Ustawa z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2003 r., Nr 202, poz. 1956, ze zm.);
• Ustawa z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. 2003 r., Nr 202, poz. 1958)