Jakie są rodzaje sądów administracyjnych?
Do rozpoznawania spraw sądowoadministracyjnych powołane są:
- wojewódzkie sądy administracyjne,
- Naczelny Sąd Administracyjny.
Wojewódzkie sądy administracyjne mają swoje siedziby w miejscowościach, w których swoje siedziby miały ośrodki zamiejscowe Naczelnego Sądu Administracyjnego (istniejące do 31 grudnia 2003 r.). I tak wojewódzkie sądy administracyjne znajdują się w:
- Białymstoku – dla obszaru województwa podlaskiego,
- Bydgoszczy – dla obszaru województwa kujawsko-pomorskiego,
- Gdańsku - dla obszaru województwa pomorskiego,
- Katowicach z siedzibą w Gliwicach - dla obszaru województwa śląskiego,
- Krakowie - dla obszaru województw małopolskiego i świętokrzyskiego,
- Lublinie - dla obszaru województwa lubelskiego,
- Łodzi - dla obszaru województwa łódzkiego,
- Olsztynie - dla obszaru województwa warmińsko - mazurskiego,
- Opolu - dla obszaru województwa opolskiego,
- Poznaniu - dla obszaru województw wielkopolskiego i lubuskiego,
- Rzeszowie - dla obszaru województwa podkarpackiego,
- Szczecinie - dla obszaru województwa zachodniopomorskiego,
- Wrocławiu - dla obszaru województw dolnośląskiego i opolskiego,
- Warszawie - dla obszaru województwa mazowieckiego.
Naczelny Sąd Administracyjny ma swoją siedzibę w Warszawie.
W jakich sprawach można występować do sądów administracyjnych?
W związku z podstawową funkcją, jaką sprawują sądy administracyjne – kontrola działalności administracji publicznej, sądy te są orzekają w sprawach skarg, na:
- decyzje administracyjne,
- postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo postanowienia kończące postępowanie oraz postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty,
- postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie,
- inne niż wyżej wymienione akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa,
- bezczynność organów w przypadkach określonych powyżej,
- akty prawa miejscowego wydane przez organy jednostek samorządu terytorialnego lub organy administracji rządowej,
- akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w punkcie 6, podejmowane z zakresu administracji publicznej,
- akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego.
Oprócz wyżej wymienionych spraw, sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej.
Jakimi sprawami nie zajmują się sady administracyjne?
Zgodnie z ustawą, sady administracyjne nie są właściwe w sprawach:
- wynikających z nadrzędności lub podległości organizacyjnej w stosunkach między organami administracji publicznej,
- wynikających z podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi,
- odmowy mianowania na stanowisko lub powołania do pełnienia funkcji w organach administracji publicznej, chyba że obowiązek powołania lub mianowania wynika z przepisów prawa.

Potrzebujesz porady prawnej?
Wyjawienie majątku ma charakter pomocniczego środka egzekucji. Z cała pewnością nie prowadzi ono bezpośrednio do zaspokojenia wierzyciela. Posiada jednak inną cechę będącą w egzekucji sporą zaletą – dzięki przeprowadzeniu postępowania o wyjawienie majątku możliwe jest stworzenie warunków do zaspokojenia wierzyciela. Mówiąc inaczej – w takim postępowaniu dłużnik zmuszony (...)
Jak wszcząć postępowanie przed sądem?
W procedurze cywilnej istnieją dwa podstawowe tryby postępowanie - proces (postępowanie procesowe) i postępowanie nieprocesowe. Ponadto w każdym z tych trybów przepisy przewidują tzw. postępowanie odrębne: W procesie: postępowanie w sprawach małżeńskich, w sprawach ze stosunków między rodzicami a dziećmi, w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń (...)
Jak przebiega postępowanie w sprawie nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej?
Ustawa z dnia 17 listopada 2021 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi weszła w życie 23 grudnia 2021 r. Do jakiej instytucji należy złożyć zawiadomienie w sprawie podejrzenia nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej? Pisemne zawiadomienie dotyczące podejrzenia stosowania praktyk nieuczciwie wykorzystujących (...)
Odsetki za zwłokę w wypłacie zaległego wynagrodzenia - opinia prawna
Stan faktyczny We wrześniu ubiegłego roku wygrałem sprawę z byłym zakładem pracy o wypłatę zaległych wynagrodzeń. Sprawa dotyczyła godzin nadliczbowych oraz tzw. 13-tek. Sąd w wyroku przyznał mi odpowiednie sumy wynagrodzeń oraz ustawowe odsetki za zwłokę. Zakład pracy po uprawomocnieniu się wyroku przekazał na moje konto sumę w pięciu ratach. Z moich wyliczeń wynika, (...)
Z dniem 12 lipca 2007 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 29 marca 2007 r. o zmianie ustawy o prokuraturze, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. Co będzie wolno prokuratorowi przełożonemu? Zgodnie z nowymi przepisami ustawy o prokuraturze, prokurator przełożony uprawniony będzie do zmiany lub uchylenia decyzji prokuratora podległego. Zmiana lub uchylenie (...)
Nadzór Ministra Sprawiedliwości nad działalnością administracyjną sądów powszechnych
14 stycznia 2009 r. Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznał wniosek Krajowej Rady Sądownictwa dotyczący ustroju sądów powszechnych, w szczególności zakresu nadzoru Ministra Sprawiedliwości, postępowania dyscyplinarnego wobec sędziów i uprawnień Krajowej Rady Sądownictwa.Kwestionowany przepis ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych stanowi, że zwierzchni nadzór nad działalnością (...)
Jak prowadzone jest postępowanie w związku z nieuczciwym wykorzystywaniem przewagi kontraktowej?
12 lipca 2017 r. wejdzie w życie ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Określa ona zasady i tryb przeciwdziałania, w celu ochrony interesu publicznego, praktykom nieuczciwie wykorzystującym przewagę kontraktową przez nabywców produktów rolnych lub spożywczych czy dostawców tych produktów, (...)
Zatrudnianie cudzoziemców po zmianach
Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców Od 1 stycznia 2018 r. wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące dostępu cudzoziemców z państw spoza UE/EOG do polskiego rynku pracy. Zmiany dotyczą głównie pracy krótkoterminowej i sezonowej. Ustawa ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/36/UE z dnia 26 (...)
Egzekucja z wynagrodzenia za pracę - jak przebiega?
Egzekucja z wynagrodzenia za pracę jest jednym ze sposobów egzekucji świadczeń pieniężnych. Składa się ona z dwóch etapów: z zajęcia wynagrodzenia za pracę, z podziału sumy uzyskanej z egzekucji. Kto przeprowadza egzekucję z wynagrodzenia za pracę? Egzekucję taką przeprowadza komornik, w rewirze którego ma miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu dłużnik będący osobą fizyczną. (...)
Jak wpłynąć na zmianę stronniczego sędziego w postępowaniu sądowoadministracyjnym? Skład sądu
W jakim składzie sądy administracyjne rozpoznają sprawy? Podstawową zasadą jest, że sądy administracyjne rozpoznają toczące się przed nimi sprawy w składzie trzech sędziów zawodowych. Przykładowo trzech sędziów rozpoznaje sprawy wszczęte na skutek wniesienia skargi lub skargi kasacyjnej. Od tej zasady ustawa przewiduje jednak kilka wyjątków. Otóż (...)
Wywłaszczenie nieruchomości jest najdalej idącą ingerencją władzy wykonawczej w konstytucyjnie chronione prawo własności. Konstytucja RP dopuszcza wywłaszczenie nieruchomości, jeżeli dokonywane jest w „słusznym celu” i za odpowiednim odszkodowaniem. Praktyczne wskazówki i przesłanki do wywłaszczenia nieruchomości określa ustawa o gospodarce nieruchomościami. Jaka (...)
Niedozwolone klauzule w umowach konsumenckich. Zobacz, jakie masz prawa
Postanowienia umowne uznane za niedozwolone, zgodnie z zasadą określoną w kodeksie cywilnym, nie wiążą konsumentów. UOKiK przypomina o tym, czym są klauzule niedozwolone i jakie są możliwości dochodzenia roszczeń. Postanowienia umowne uznane za niedozwolone, zgodnie z zasadą określoną w kodeksie cywilnym, nie wiążą konsumentów. Umowa w pozostałym zakresie obowiązuje dalej, (...)
Rozdział 1 działu II Kodeksu postępowania karnego (dalej: k.p.k.) określa właściwość i skład sądu karnego. W których sprawach orzeka sąd rejonowy? Właściwość sądów jest wyznaczana przez przedmiot orzekania, a nie przez ilość wysiłku organizacyjnego czy intelektualnego, jaki trzeba włożyć w zbadanie sprawy przed wyrokowaniem. Ustalanie właściwości (...)
Przetwarzanie danych osobowych przez sądy
Zgłaszanie naruszeń ochrony danych osobowych przez sądy UODO przygotował publikację „Przetwarzanie danych osobowych przez sądy w kontekście zgłaszania naruszeń ochrony danych osobowych”, która stanowi odpowiedź na pytanie, czy Prezes UODO jest organem właściwym do przyjmowania zgłoszeń naruszeń ochrony danych osobowych oraz prowadzenia kontroli w przypadku (...)
Postępowanie nieprocesowe - kiedy jest przeprowadzane?
Postępowanie nieprocesowe jest to jeden z rodzajów trybów, w jakim toczy się cywilne postępowanie sądowe. Nazwa "postępowanie nieprocesowe" pojawiła się stosunkowo późno. Początkowo postępowanie to nazywało się postępowaniem niespornym. Wynikało to z faktu, że u źródeł postępowania sądowego brak było jakiegokolwiek sporu - np. małżonkowie udawali się (...)
Podstawy zarządzenia wykonania zawieszonej kary - opinia prawna
Stan faktyczny Mam wyrok – 2 lata w zawieszeniu na 4 lata za przywłaszczenie 23 000 zł z firmy, z którą współpracowałem i świadczyłem dla niej swoje usługi transportowe. Nie mam obecnie pracy i nie stać mnie na spłatę tego zobowiązania. W tym roku, w sierpniu mijają 2 lata od otrzymania przeze mnie wyroku. Czy w związku z tym, że nie spłaciłem tego zobowiązania mogę (...)
Projektowane zmiany w kodeksie postępowania cywilnego oraz prawie upadłościowym i naprawczym
Na stronach internetowych znaleźliśmy projekt ustawy, która ma zmienić część przepisów kpc oraz Prawa upadłościowego i naprawczego. Ogólnie rzecz biorąc dotyczy on zmian w zakresie dotyczącym sądownictwa polubownego. Na czym zatem miałyby polegać zmiany? Czy oznacza to, że większość spraw "załatwiana" będzie polubownie?Czego dotyczyć mają znowelizowane regulacje?Już (...)
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Wspomniana ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Koszty sądowe a opłaty sądowe Ustawa określa zasady i tryb pobierania kosztów sądowych w sprawach (...)
Jak e-sąd wydaje nakazy zapłaty?
Nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Jak wydawane są nakazy zapłaty w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym? E-sąd wydaje nakazy zapłaty w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym. Pozostałe sądy wydają nakazy w zwykłym (papierowym) postępowaniu upominawczym. Sprawy w tym (...)
Funkcjonariusz publiczny odpowie za szkody?
Czego dotyczy nowy projekt ustawy? Zgodnie z zasadą praworządności rozstrzyganie spraw administracyjnych obywateli przez administrację publiczną winno być dokonywane zgodnie z przepisami prawa i jedynie na podstawie tychże przepisów. Nie ma teraz jednego, systemowego i spójnego mechanizmu badania efektywności pracy urzędników administracji publicznej oraz przeprowadzania kontroli, (...)
Czynności sądu i sędziego komisarza - stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r.
Postanowienie o ogłoszeniu upadłości kończy etap postępowania, który nazywa się postępowaniem w przedmiocie ogłoszenia upadłości. Po tym postanowieniu, które odnosi znaczące skutki w sferze uprawnień, zobowiązań i stosunków majątkowych upadłego, następuje etap postępowania, który nazywa się postępowaniem upadłościowym. Pojęcie postępowanie (...)
Jak bank z zagranicy ściąga należności z obywatela RP - opinia prawna
Stan faktyczny Polski obywatel, będąc na kontrakcie w USA bierze w amerykańskim banku dealera samochodów kredyt 30000 dolarów. Umożliwia w ten sposób nabycie samochodu znajomemu, który nie może dostać takiego kredytu. Samochód zostaje kupiony na 2 osoby: kredytobiorcę i znajomego. Obywatel Polski na umowie kredytowej figuruje jako kredytobiorca (buyer), a znajomy jako poręczyciel (co-buyer). (...)
Jak i kiedy depozyty będą likwidowane?
22 lutego 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów. Ustawa ta reguluje zasady i tryb likwidacji niepodjętych depozytów znajdujących się w dyspozycji jednostek sektora finansów publicznych. Zastępuje ona dekret z dnia 18 września 1954 r. o likwidacji nie podjętych depozytów i nie odebranych (...)
Ostatnia deska ratunku, czyli skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym
Postępowanie sądowoadministracyjne zgodnie z wymaganiami Konstytucji jest postępowaniem dwuinstancyjnym. Dlatego też ustawodawca wprowadził w postępowaniu sądowoadministracyjnym środek odwoławczy przysługujący stronom od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych – skargę kasacyjną. Od jakich orzeczeń można wnieść skargę kasacyjną? Skarga kasacyjna (...)
Obciążenie hipoteczne nieruchomości - opinia prawna
Stan faktyczny Mam wpis do hipoteki na kilku nieruchomościach, gdzie wierzycielem jest ZUS oraz firma prywatna. W/w nieruchomości sprzedałem w styczniu razem z zadłużeniem na tych nieruchomościach teściowi. Teraz doszła jeszcze jedna firma, u której mam zadłużenie i prawdopodobnie komornik będzie chciał anulować tamtą sprzedaż, aby dopisać albo je zlicytować, czy może? Jak (...)
Nowe koszty sądowe w rozmaitych sprawach cywilnych!
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Niektóre jednak sprawy podrożeją. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2 marca 2006 r. Warto sprawdzić, na wszczynanie jakich spraw lepiej jest poczekać, a z jakimi przyśpieszyć. Nowa ustawa zastąpi dotychczasową ustawę z (...)
Jak wygląda procedura złożenia rezygnacji przez zarząd spółki z o.o. - opinia prawna
Stan faktyczny Zarząd sp. z o.o. chce zgłosić rezygnację. Jest zainteresowany odejściem z końcem 2007 roku. Chciałbym wiedzieć jakie kroki prawne powinny zostać podjęte? Komu i w jaki sposób zgłaszana jest rezygnacja? Co się dzieje, jeśli właściciel firmy nie powoła nowego zarządu? Czy można jakoś temu zaradzić? Byłbym zainteresowany kompletną instrukcją w formie "krok (...)
Nowy sposób doręczania pism z sądu i lepsza ochrona interesów osób ubezwłasnowolnianych
7 października 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 9 maja 2007 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Zasadnicza część wprowadzanych zmian dotyczy postępowania w sprawach o ubezwłasnowolnienie. Mają one służyć ochronie interesów osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie. Jednak na tym nowości się nie kończą – poniżej (...)
Jak współwłaściciele mogą korzystać ze wspólnej nieruchomości?
Od czego zależy sposób korzystania z rzeczy wspólnej przez współwłaścicieli? Ustawową regulację sposobu korzystania z rzeczy wspólnej, w tym także ze wspólnej nieruchomości zawiera art. 206 k.c., który stanowi, że „Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy oraz do korzystania z niej w takim zakresie, (...)
Do każdej sprawy trzeba dołączyć osobny odpis z KRS
Wojewódzki Sąd Administracyjny wezwał stronę (spółkę z o.o.) do uzupełnienia braków formalnych skargi przez dołączenie odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego. Strona poinformowała Sąd, że taki odpis znajduje się w aktach innej sprawy (w tym samym sądzie). WSA uznał, że braki nie zostały uzupełnione i skargę odrzucił. Spółka wniosła skargę kasacyjną. (...)
Wycofanie aportu ze spółki z o.o. i jej likwidacja - opinia prawna
Stan faktyczny Jesteśmy wspólnikami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka poza zarejestrowaniem w Rejestrze Handlowym, założeniem konta bankowego, wyrobieniem NIP i REGON oraz zmianą siedziby dokonaną w 2000 roku nie miała żadnej aktywności i nie prowadziła żadnej działalności gospodarczej. Na spółce nie ciążą żadne zobowiązania i nie posiada żadnych należności. (...)
Postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
Kto może złożyć wniosek o wszczęcie postępowania? Ustawa antymonopolowa chroni zbiorowe interesy konsumentów. Dlatego też wniosku o uznanie danej praktyki za naruszającą ich interesy nie może złożyć indywidualny konsument. Zbiorowość tych interesów uzasadnia fakt, iż z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie uznania określonych praktyk za naruszający zbiorowe (...)
Obowiązek zwrotu przez członka zarządu zaciągniętego zobowiązania od spółki - opinia prawna
Stan faktyczny Doszło po śmierci byłego Prezesa Zarządu Spółki z o.o. do wykrycia przestępstw przez niego popełnianych (obciążanie kosztami spółki za budowę prywatnego domu). Dwaj pozostali członkowie Zarządu postanowili w imieniu Spółki dochodzić odszkodowania za działanie na jej szkodę. Zapadło wiele wyroków, w tym również w Sądzie Najwyższym orzekających winę byłego (...)
Z jakimi kosztami należy się liczyć w postępowaniu sądowo-administracyjnym?
Postępowanie sądowo-administracyjne – jak każde inne – związane jest także z koniecznością ponoszenia jego kosztów. Co do zasady należne opłaty sądowe w postępowaniu sądowo-administracyjnym są pobierane od stron, chyba że w drodze ustawy lub postanowienia sądu zostanie przyznane zwolnienie od kosztów sądowych. Strony ponoszą oczywiście również (...)
Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi
W wielu wypadkach uzyskanie dla nas korzystnego wyroku Sądu, jest dopiero pierwszym krokiem w dochodzeniu naszych roszczeń. W szczególności gdy dłużnik nie zamierza dobrowolnie zaspokoić potwierdzonego nam przez Sąd roszczenia i konieczne stanie się wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Niestety, samo posiadanie prawomocnego wyroku nie jest wystarczające do wszczęcia egzekucji. (...)
Rejestracja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest najpopularniejszą spółką handlową w Polsce. Jest odpowiednią formą działalności np. dla wspólników, którzy chcą zachować bezpośredni nadzór nad prowadzeniem spraw spółki i ograniczyć ryzyko tylko do swojego wkładu (brak odpowiedzialności majątkiem osobistym). Jak ją zarejestrować? Cechy (...)
Szybkie i sprawniej działające sądy
Przygotowane w Ministerstwie Sprawiedliwości zmiany procesu cywilnego weszły w życie 7 listopada br. Dzięki gruntownej reformie Kodeksu postępowania cywilnego znacznie uproszczone i przyspieszone zostały postępowania przed sądem. Nowe regulacje zapewnią Polakom szybkie i skuteczne dochodzenie swoich praw, rzetelne postępowania i sprawiedliwe wyroki. Reforma Kodeksu postępowania cywilnego (...)
Co może być przyczyną umorzenia postępowania egzekucyjnego?
Postępowanie egzekucyjne nie jest postępowaniem, od którego już „nie ma ratunku”. Kodeks postępowania cywilnego przewiduje oprócz możliwości jego zawieszenia także jego umorzenie. Oczywiście jest to możliwe w ściśle określonych wypadkach, gdyż umorzenie tak zaawansowanego postępowania, w którym mieliśmy już do czynienia z ingerencją komornika, musi (...)
Czego można żądać od Policji, czyli zatargi z sąsiadem - opinia prawna
Stan faktyczny Mój brat przechodząc przez drogę publiczną, która przebiega między gospodarstwem a domem mieszkalnym został napadnięty i uderzony kijem przez sąsiada. Wybiegliśmy z domu na pomoc, była przepychanka, w końcu jakoś dało się wyrwać sąsiadowi kij, który mój brat złamał. Sąsiadowi na pomoc przybiegli jego matka, ojciec (wyrwał kół z płotu, w (...)
Konsekwencje uznania dziecka, czyli obowiązek alimentacyjny - opinia prawna
Stan faktyczny Za kilka miesięcy urodzę dziecko. Ojciec dziecka nie jest moim mężem. Był moim narzeczonym, jednak rozstaliśmy się, właściwie nie utrzymujemy ze sobą żadnych kontaktów. Mój były partner oficjalnie jest bezrobotny, pracuje, jak to się mówi "na czarno" i pomimo kilku szans zmiany pracy na legalną i nieźle płatną, nie skorzystał z okazji, twierdząc, że praca "na czarno" (...)