Odpowiedź prawnika: Nakłady na rzecz dzierżawioną
Zgodnie z art. 676 ustawy Kodeks cywilny, dotyczącym umowy najmu, ale stosowanym odpowiednio w przypadku umowy dzierżawy, jeżeli najemca (dzierżawca, czyli osoba biorąca rzecz w dzierżawę) ulepszył rzecz najętą (dzierżawioną), wynajmujący (wydzierżawiający, czyli osoba oddająca rzecz w dzierżawę), w braku odmiennej umowy, może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego (czyli zabrania rzeczy z przedmiotu dzierżawy przez dzierżawcę). Uprawnienie wydzierżawiającego powstaje zatem dopiero po zakończeniu dzierżawy i tylko wówczas, gdy umowa nie przewiduje innych zasad rozliczania się z ulepszeń dokonanych przez dzierżawcę. Wydzierżawiający może zatem zdecydować o pozostawieniu ulepszeń dla siebie za zapłatą dzierżawcy ich wartości, a dzierżawca nie może sprzeciwić się temu wyborowi, chyba że umowa dzierżawy przewiduje inaczej. Uprawnienie wydzierżawiającego aktualizuje się jednak dopiero wówczas, gdy stosunek umowny między stronami wygasł, czyli w Pani/Pana przypadku - po skutecznym wypowiedzeniu umowy dzierżawy. Jeśli wypowiedzenie złożone przez wydzierżawiającego zostanie uznane za nieskuteczne (np. umowa została zawarta na czas oznaczony, a nie zachodzą żadne ustawowe przesłanki wypowiedzenia umowy bez zachowania terminów wypowiedzenia), nie przysługuje jeszcze wydzierżawiającemu uprawnienie do zatrzymania ulepszeń. Podobnie, pismo wysłane przez wydzierżawiającego w czasie obowiązywania umowy dzierżawy, informujące o decyzji zatrzymania ulepszeń, nie wywołuje skutków prawnych do momentu skutecznego wygaśnięcia umowy. Oczywiście wydzierżawiającemu nie przysługuje uprawnienie do zatrzymania innych niż ulepszenia przedmiotów należących do dzierżawcy. Ulepszenie charakteryzuje się tym, iż podwyższa wartość użytkową przedmiotu dzierżawy, a charakteru takiego nie mają wszystkie rzeczy wniesione przez dzierżawcę do przedmiotu dzierżawy.
