Zgodnie z art. 79 Konstytucji, każdy może wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji, jeżeli jego konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone.
Kto ma prawo wnieść skargę konstytucyjną?
Skarga konstytucyjna charakteryzuje się szerokim zakresem podmiotowym. Mają do niej bowiem prawo obywatele polscy, cudzoziemcy, bezpaństwowcy, osoby prawne. Problematyczna jest kwestia przysługiwania skargi konstytucyjnej osobom prawnym prawa publicznego (np. jednostkom samorządu terytorialnego). Trybunał Konstytucyjny orzekł w postanowieniu z 23 lutego 2005 r. (sygn. akt Ts 35/04), że skarga konstytucyjna nie przysługuje gminie.

Kiedy można wnieść skargę konstytucyjną?
Zakres przedmiotowy także jest dość szeroki, gdyż można skargę konstytucyjną wnieść w sprawie wszystkich praw, wolności i obowiązków człowieka i obywatela uregulowanych w Konstytucji, z wyjątkiem dotyczącym prawa azylu (art. 56 Konstytucji). Jednak bardzo ważnym warunkiem wniesienia skargi konstytucyjnej jest naruszenie konkretnych konstytucyjnych praw, wolności i obowiązków skarżącego. Dlatego w orzecznictwie TK i nauce prawa spory wywołuje dopuszczalność skarg opartych na ogólnych zasadach, takich jak zasada równości (art. 32 Konstytucji), czy też prawach których można dochodzić w granicach określonych w ustawie (określonych w art. 65 ust. 4 i 5, art. 66, art. 69, art. 71 i art. 74-76 Konstytucji RP.
Nie można wnieść skargi w obronie praw osoby trzeciej (postanowienie TK z 27 lutego 2006 r., sygn. akt Ts 198/05).
Skargę konstytucyjną można wnieść jedynie po wyczerpaniu drogi prawnej, o ile jest ona przewidziana. Przez wyczerpanie drogi prawnej należy rozumieć wykorzystanie środków przysługujących skarżącemu w celu zaczepienia działań władzy publicznej. Konieczne jest ostateczne orzeczenie sądu lub organu administracji publicznej o konstytucyjnych wolnościach, prawach lub obowiązkach skarżącego.
Wcześniej bowiem nie można ocenić, czy wadliwy jest akt normatywny, na który wnoszona jest skarga, czy akt stosowania prawa, taki jak orzeczenie czy decyzja (postanowienie TK z dnia 4 lutego 1998 r., sygn. akt Ts 1/97). Skarżący przed wniesieniem skargi musi zatem wykazać się pewną aktywnością i zastosować przysługujące mu zwyczajne środki prawne, zanim przejdzie do pomocniczego środka, jakim jest skarga konstytucyjna.
Tym samym, w postępowaniu administracyjnym konieczne jest uruchomienie kontroli sądowej, o ile taka kontrola jest dopuszczalna. W postępowaniu karnym skarga możliwa jest dopiero po prawomocnym wyroku wydanym w II instancji. Podobnie, w postępowaniu cywilnym istotny jest prawomocny wyrok wydany w II instancji. Kasacja w postępowaniu karnym i skarga kasacyjna w postępowaniu cywilnym są bowiem nadzwyczajnymi środkami kontroli.
Skargę należy wnieść w ciągu 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Termin ten nie podlega przywróceniu (postanowienie TK z z 7 grudnia 2004 r., sygn. akt Ts 99/04) nawet, jeżeli został przekroczony bez winy skarżącego.

Potrzebujesz porady prawnej?
Niższe wynagrodzenie pełnomocnika z urzędu...
23 kwietnia 2020 r. Trybunał Konstytucyjny, na rozprawie, rozpoznał skargę konstytucyjną dotyczącą obniżenia o połowę wynagrodzenia adwokata ustanowionego pełnomocnikiem z urzędu w porównaniu do wynagrodzenia, które otrzymałby, gdyby w tej samej sprawie był pełnomocnikiem (...)
Nie można odliczać VAT-u od czynności pozornych
15 lipca i 4 listopada 2008 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznawał skargę konstytucyjną Fabryki Mechanizmów Samochodowych POLMO Spółka Akcyjna dotyczącą zwrotu podatku od towarów i usług.Skarżąca spółka złożyła w urzędzie skarbowym deklarację podatku od towarów (...)
Skarga konstytucyjna w sprawie doręczeń w sprawach cywilnych
Czy praktyka kierowania pism w sprawach cywilnych na adres podany przez powoda, czasem fałszywy, nie łamie prawa do sądu? Jest skarga konstytucyjna w tej sprawie. Skargę przygotował pan Tomasz W. z Warszawy (prosi, aby nie podawać nazwiska). Dotyczy art. 136 § 1 kodeksu postępowania cywilnego.Rzeczpospolita (...)
Podatek akcyzowy niezgodny z Konstytucją
3 lipca 2019 r. rybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie (sygn. akt SK 16/17) w sprawie skargi konstytucyjnej spółki jawnej dotyczącej podatku akcyzowego. Podatek akcyzowy w ocenie TK Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 65 ust. 1a pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o (...)
Czy kodeks etyczny lekarzy jest niezgodny z Konstytucją?
Rzecznik praw obywatelskich uważa, że kodeks etyki lekarskiej narusza wolność słowa. Przyłączył się do skargi konstytucyjnej lekarki ukaranej dyscyplinarnie za krytykę pracy kolegów (...)Stawiają bowiem tamę – uważa rzecznik – jakimkolwiek krytycznym publicznym wypowiedziom (...)
Postanowienie NSA odrzucające skargę o wznowienie postępowania przed NSA niezaskarżalne
Brak możliwości zaskarżenia skargą kasacyjną postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego odrzucającego skargę o wznowienie postępowania przed NSA, orzekającego po raz pierwszy w tym przedmiocie, zdaniem TK, jest konstytucyjny. Orzeczenie TK 15 maja 2019 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił (...)
Nowe zasady wnoszenia skargi kasacyjnej
Rząd zaakceptował projekt nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego: art. 3984 i 3986, przygotowany przez Rządowe Centrum Legislacji. Zmiana nastąpi po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 1 lipca 2008 r. (sygn. SK 40/07), który dotychczasowy wymóg uznał za zbyt rygorystyczny i stwierdził (...)
Obywatele mają zdecydować o kształcie przyszłej konstytucji Kancelaria prezydenta planuje co najmniej 16 otwartych spotkań dotyczących referendum konsultacyjnego ws. konstytucji. "Chcemy, żeby około 10 pytań w referendum dotyczącym konstytucji to były pytania, które stanowić będą (...)
Jaka będzie Konstytucja dla Nauki?
Konstytucja dla Nauki Jarosław Gowin zaprezentował Konstytucję dla Nauki, czyli projekt reformy systemu szkolnictwa wyższego i nauki w Polsce, który powstał z inicjatywy oraz we współpracy ze środowiskiem akademickim. Jest to reforma inna niż wszystkie, ponieważ prace nad projektem (...)
Reforma szkolnictwa wyższego i nauki
Konstytucja dla Nauki Po przyjęciu przez Radę Ministrów projektu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wraz z projektem ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, trafią one pod obrady Sejmu. Obydwa projekty przygotowało Ministerstwo Nauki (...)
Tzw. ustawa 2.0 wprowadza reformę szkolnictwa wyższego. To m.in. zmiany w przepisach dotyczących ustroju i organizacji uczelni oraz zasad finansowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Wejście w życie ustawy ma podnieść jakość i przydatność kształcenia na studiach wyższych. Konstytucja (...)
Ulga na start, preferencyjna podstawa, działalność nieewidencjonowana
Przepisy dotyczące składek na ZUS przewidują obecnie tzw. ulgę na start, preferencyjną podstawę i działalność nieewidencjonowaną. Zwalniają więc niektórych przedsiębiorców z opłacania przez 6 miesięcy składek na ubezpieczenia społeczne. Następnie mogą oni przez 2 (...)
Jaka będzie Konstytucja dla Nauki?
Konstytucja dla Nauki – resort nauki przedstawił finalny projekt! 699 dni – tyle trwały przygotowania projektu ustawy mającej zmienić oblicze polskiej nauki i szkolnictwa wyższego. Końca dobiegła właśnie ostatnia tura konsultacji, po której Jarosław Gowin, wicepremier i (...)
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu 2 marca 2021 r. wydał wyrok w polskiej sprawie C-824/18 - A.B. i in. (dot. powołania sędziów Sądu Najwyższego i odwołania). Wynika z niego, że kolejne nowelizacje polskiej ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, które doprowadziły (...)
Jakim prawem działa samorząd terytorialny?
Prawo administracyjne podstawą funkcjonowania samorządu terytorialnego Samorząd terytorialny jest częścią administracji publicznej i jego organy działać winny na podstawie prawa administracyjnego. Administracji publicznej wolno działać tylko, gdy jest do tego upoważniona przez prawo (...)
Konstytucja Biznesu już niedługo...
Rząd przyjął Konstytucję Biznesu 6 miesięcy bez składek na ubezpieczenia społeczne dla początkujących przedsiębiorców, działalność o niewielkich przychodach bez konieczności rejestracji firmy, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców – te i inne proprzedsiębiorcze (...)
Konstytucja Biznesu podpisana przez Prezydenta
Konstytucja Biznesu podpisana przez Prezydenta Dnia 22 marca 2018 roku Prezydent RP podpisał tzw. Konstytucję Biznesu, składającą się z 5 ustaw zawierających regulacje dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej: ustawę z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców; ustawę (...)
Konstytucja dla Nauki przyjęta przez Sejm!
Sejm uchwalił nowe Prawo o szkolnictwie wyższym wraz z przepisami wprowadzającymi tę reformę Tzw. ustawa 2.0 wprowadza zmiany w przepisach dotyczących ustroju i organizacji uczelni oraz zasad finansowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Wejście w życie ustawy ma podnieść jakość (...)
Ocena zgodności z Konstytucją RP wybranych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej
7 października 2021 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Prezesa Rady Ministrów dotyczący oceny zgodności z Konstytucją RP wybranych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej (sygn. akt K 3/21). ##baner## Wyrok TK Trybunał Konstytucyjny orzekł, że: 1. Art. 1 akapit (...)
Uchwała NSA Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów 26 lutego 2018 r. podjął następującą uchwałę (sygn. I OPS 5/17): "Pozostawanie nieruchomości we władaniu przedsiębiorstwa PKP bez udokumentowanego prawa w sposób określony w art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia (...)
Obywatele mają zdecydować o kształcie przyszłej konstytucji Kancelaria prezydenta planuje co najmniej 16 otwartych spotkań dotyczących referendum konsultacyjnego ws. konstytucji. "Chcemy, żeby około 10 pytań w referendum dotyczącym konstytucji to były pytania, które stanowić będą (...)
Jaka będzie Konstytucja dla Nauki?
Konstytucja dla Nauki Jarosław Gowin zaprezentował Konstytucję dla Nauki, czyli projekt reformy systemu szkolnictwa wyższego i nauki w Polsce, który powstał z inicjatywy oraz we współpracy ze środowiskiem akademickim. Jest to reforma inna niż wszystkie, ponieważ prace nad projektem (...)
Reforma szkolnictwa wyższego i nauki
Konstytucja dla Nauki Po przyjęciu przez Radę Ministrów projektu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wraz z projektem ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, trafią one pod obrady Sejmu. Obydwa projekty przygotowało Ministerstwo Nauki (...)
Tzw. ustawa 2.0 wprowadza reformę szkolnictwa wyższego. To m.in. zmiany w przepisach dotyczących ustroju i organizacji uczelni oraz zasad finansowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Wejście w życie ustawy ma podnieść jakość i przydatność kształcenia na studiach wyższych. Konstytucja (...)
Ulga na start, preferencyjna podstawa, działalność nieewidencjonowana
Przepisy dotyczące składek na ZUS przewidują obecnie tzw. ulgę na start, preferencyjną podstawę i działalność nieewidencjonowaną. Zwalniają więc niektórych przedsiębiorców z opłacania przez 6 miesięcy składek na ubezpieczenia społeczne. Następnie mogą oni przez 2 (...)
Jaka będzie Konstytucja dla Nauki?
Konstytucja dla Nauki – resort nauki przedstawił finalny projekt! 699 dni – tyle trwały przygotowania projektu ustawy mającej zmienić oblicze polskiej nauki i szkolnictwa wyższego. Końca dobiegła właśnie ostatnia tura konsultacji, po której Jarosław Gowin, wicepremier i (...)
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu 2 marca 2021 r. wydał wyrok w polskiej sprawie C-824/18 - A.B. i in. (dot. powołania sędziów Sądu Najwyższego i odwołania). Wynika z niego, że kolejne nowelizacje polskiej ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, które doprowadziły (...)
Jakim prawem działa samorząd terytorialny?
Prawo administracyjne podstawą funkcjonowania samorządu terytorialnego Samorząd terytorialny jest częścią administracji publicznej i jego organy działać winny na podstawie prawa administracyjnego. Administracji publicznej wolno działać tylko, gdy jest do tego upoważniona przez prawo (...)
Konstytucja Biznesu już niedługo...
Rząd przyjął Konstytucję Biznesu 6 miesięcy bez składek na ubezpieczenia społeczne dla początkujących przedsiębiorców, działalność o niewielkich przychodach bez konieczności rejestracji firmy, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców – te i inne proprzedsiębiorcze (...)
Konstytucja Biznesu podpisana przez Prezydenta
Konstytucja Biznesu podpisana przez Prezydenta Dnia 22 marca 2018 roku Prezydent RP podpisał tzw. Konstytucję Biznesu, składającą się z 5 ustaw zawierających regulacje dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej: ustawę z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców; ustawę (...)
Konstytucja dla Nauki przyjęta przez Sejm!
Sejm uchwalił nowe Prawo o szkolnictwie wyższym wraz z przepisami wprowadzającymi tę reformę Tzw. ustawa 2.0 wprowadza zmiany w przepisach dotyczących ustroju i organizacji uczelni oraz zasad finansowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Wejście w życie ustawy ma podnieść jakość (...)
Ocena zgodności z Konstytucją RP wybranych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej
7 października 2021 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Prezesa Rady Ministrów dotyczący oceny zgodności z Konstytucją RP wybranych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej (sygn. akt K 3/21). ##baner## Wyrok TK Trybunał Konstytucyjny orzekł, że: 1. Art. 1 akapit (...)
Uchwała NSA Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów 26 lutego 2018 r. podjął następującą uchwałę (sygn. I OPS 5/17): "Pozostawanie nieruchomości we władaniu przedsiębiorstwa PKP bez udokumentowanego prawa w sposób określony w art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia (...)
Jakie są źródła prawa wspólnotowego?
Polska, stając się państwem członkowskim Unii (i automatycznie Wspólnot), od chwili akcesji jest zobowiązana do przestrzegania prawa WE, które ma charakter ponadnarodowy. Prawu temu przysługuje przy tym pierwszeństwo przed prawem krajowym. Warto zatem poznać charakter (...)
W jakich przypadkach nie trzeba rejestrować firmy?
Prowadzisz bloga, sprzedajesz projekty graficzne, a może prowadzisz drobną sprzedaż przez internet? Jeśli zaczynasz to robić regularnie i w sposób zorganizowany, to zazwyczaj musisz zarejestrować działalność gospodarczą. Wyjątkiem od tej zasady jest tzw. działalność nierejestrowa. Działalność (...)
Konstytucja Biznesu weszła w życie
Co reguluje tzw. Konstytucja Biznesu? Konstytucja Biznesu to gruntowna reforma prawa gospodarczego, której celem jest poprawa środowiska prawno-instytucjonalnego, w którym działają polscy przedsiębiorcy. To pakiet 5 ustaw, które mają przede wszystkim pomóc zbudować (...)
Pewność prawa a interpretacje urzędów
Zasada pewności prawa Jednym z podstawowych kryteriów oceny jakości działania administracji i jej relacji z obywatelami jest pewność prawa oraz przewidywalność rozstrzygnięć organów państwa. Każdy przedsiębiorca ma bowiem prawo układać swoje interesy w zaufaniu do utrwalonej (...)
Konstytucja Biznesu gotowa do podpisu
Konstytucja Biznesu ze zgodą Sejmu Posłowie przyjęli pakiet 5 ustaw, zmieniających polską rzeczywistość biznesową. Ich wprowadzenie będzie najbardziej kompleksową reformą prawa gospodarczego od prawie 30 lat, zapowiedzianą w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Zmiany obejmą prawie (...)
TK: przepis pozwalający RPO na wykonywanie zadań po upływie kadencji straci moc za 3 miesiące
15 kwietnia 2021 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił wyrok (sygn. akt K 20/20) w sprawie wniosku grupy posłów dotyczącego pełnienia obowiązków przez Rzecznika Praw Obywatelskich po upływie pięcioletniej kadencji, do czasu objęcia stanowiska nowego Rzecznika. Trybunał (...)
Ciotka i wujek nie dostaną spadku!
Po zmarłym Zenonie S. pozostał spadek. Zmarły nie pozostawił testamentu. Zabrakło również najbliższych krewnych ustawowo powołanych do dziedziczenia. Otwarcia spadku dożyli dalsi krewni zmarłego, w tym rodzeństwo rodziców Zenona S., którzy jako spadkobiercy ustawowi zostali pominięci. (...)
Może się okazać, że wiele przepisów dotyczących ochrony pracy jest nieważnych. Upoważnienia do ich wydania budzą bowiem wątpliwości co do zgodności z konstytucją. Czego brakuje upoważnieniom? Przede wszystkim wytycznych. Rozporządzenia powinny być wydawane na podstawie szczegółowego (...)