20.1.2007
Zespół
e-prawnik.pl
Stan faktyczny
Od roku 2001 do marca 2006 byłam zatrudniona na stanowisku handlowca, na zasadach tzw. samozatrudnienia. Do obowiązków wynikających z umowy zlecenia należało m.in. pozyskiwanie i obsługa klientów. Wynagrodzenie otrzymywane było przeze mnie miesięcznie w stałej kwocie. Do tego dochodziła premia za przekroczenie ustalonego planu. Jako zleceniodawca wystawiałam raz w miesiącu fakturę na jedną kwotę z tytułu pośrednictwa handlowego. W tym czasie podejmowałam też pracę na rzecz innych firm. Nie informowałam o tym pracodawcy. Kiedy dowiedział się o jednej z prac, uznał że naruszyłam zakaz konkurencji i zażądał ode mnie zapłaty odszkodowania. Powołał się na paragraf, zgodnie z którym "bez zgody Zleceniodawcy wyrażonej na piśmie Zleceniobiorca nie może podejmować żadnej pracy ani żadnego zlecenia u innego kontrahenta ani prowadzić działalności konkurencyjnej względem Zleceniodawcy. Za działalność taką uważa się prowadzenie firm i udział w firmach, które zajmują się wykonywaniem i/lub sprzedażą tego samego towaru/ usługi. Zakaz powyższy trwa w okresie obowiązywania niniejszej umowy oraz przez okres 1 roku po jej rozwiązaniu. W razie naruszenia powyższych postanowień Zleceniobiorca wypłaci Zleceniodawcy odszkodowanie równe wynagrodzeniu za 12 miesięcy wykonywania czynności objętych niniejszą umową". Należy wyjaśnić, że główny profil działalności Zleceniodawcy różni się od prac, jakie były wykonywane przez Zleceniobiorcę na rzecz innych podmiotów. Były to prace, których nie wykonywał Zleceniodawca ze względu na inną technologię, potrzebne maszyny itp. Czy w opisanej sytuacji sprzedaż przeze mnie na własny rachunek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest naruszeniem umowy? Czy pracodawca miał prawo zakazywać jakiejkolwiek innej pracy w ramach działalności gospodarczej, skoro do jej założenia zmusił pracownika, nie oferując żadnej innej formy zatrudnienia? Czy pracodawca słusznie żąda ode mnie odszkodowania, skoro wszystkie prace jakie tylko były możliwe, kierowałam do jego drukarni, a zlecałam na zewnątrz tylko te, które nie były możliwe do wykonania przez niego?
Opinia prawna
Naruszenie umowy
Jednoznaczna odpowiedz na pytanie Czy w omówionej sytuacji i przy zacytowanym paragrafie umowy, sprzedaż przeze mnie na własny rachunek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest naruszeniem umowy? jest bardzo trudna. Trudność objawia się w tym, że zacytowany przez Panią zapis umowy nie podpada pod Ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, gdzie jest zawarta jedynie definicja czynu nieuczciwej konkurencji, ani też pod przepisy Kodeksu Pracy art. 101¹, dotyczące zakazu konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy i po ustaniu stosunku pracy.
Zgodnie z umową za działalność konkurencyjną uważa się prowadzenie firm i udział w firmach, które zajmują się wykonywaniem i/lub sprzedażą tego samego towaru/ usługi.
Należy zauważyć, iż strony w umowie mogą swobodnie decydować, co dla nich będzie oznaczała działalność konkurencyjna. Zakres zakazanej działalności konkurencyjne obejmuje przede wszystkim prowadzenie przez Zleceniobiorcę we własnym imieniu lub za pośrednictwem osoby trzeciej działalności pokrywającej się z podstawowym lub ubocznym przedmiotem działań Zleceniodawcy, tj. prowadzenie firm, które zajmują się wykonywaniem i/lub sprzedażą tego samego towaru/ usługi. Chodzi, zatem o świadczenia, czy też działalność wykonywaną przez Zleceniobiorcę, która skierowana jest (przynajmniej częściowo) do tego samego kręgu odbiorców Zleceniodawcy. Ponadto strony w umowie wskazały, iż udział w firmach jest jako działalność konkurencyjna. Prowadzenie oraz udział w firmach zostały zakreślone dość szeroko; nie jest bowiem doprecyzowane jakiego formy udziału są uznawane za konkurencyjne, a zatem i udział czynny jak i udział bierny w podmiotach konkurencyjnych względem Zleceniodawcy będzie stanowił działalność konkurencyjną.
W prawie pracy przyjmuje się (mimo, że kodeks pracy nie definiuje pojęcia działalność konkurencyjna), iż działalnością konkurencyjną jest działalność naruszająca prawnie chronione dobra pracodawcy i szkodzące jego interesom, przy czym zachowanie to nie musi nosić cechy powtarzalności i wielokrotności, gdyż nawet jednokrotne dokonanie pewnych czynności może stanowić przejaw naruszenia zakazu konkurencji. Wachlarz możliwych zachowań pracownika jest dosyć szeroki i obejmuje w szczególności: prowadzenie we własnym imieniu i na własną rzecz przedsiębiorstwa o zakresie działalności pokrywającym się z przedmiotem działalności macierzystej firmy, prowadzenie takiej działalności za pośrednictwem osoby trzeciej, trudnienie się doradztwem podmiotom konkurencyjnym, zawieranie z nimi umów, które mogą niekorzystnie odbić się na kondycji finansowej firmy.
Działalność konkurencyjna może być wykonywana w różnych formach: może to być świadczenie na rzecz innego podmiotu pracy na podstawie stosunku pracy, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, prowadzenie interesów konkurencyjnych na własny lub cudzy rachunek (powiernictwo, pełnomocnictwo, pośrednictwo, zarząd), uczestniczenie w przedsięwzięciach konkurencyjnych lub wykonywanie w nich funkcji doradczych, posiadanie udziałów (akcji) w spółkach konkurencyjnych itp.
Potrzebujesz porady prawnej?
Zakaz konkurencji w umowach o pracę
Co to jest pracowniczy zakaz konkurencji? Pracowniczy zakaz konkurencji jest to zakaz prowadzenia przez pracownika działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Dotyczy to nie tylko prowadzenia przez pracownika odrębnej działalności gospodarczej, lecz również wykonywania pracy w ramach umowy (...)
Jak funkcjonuje konkurencja w Unii Europejskiej?
Jakie zasady konkurencji obowiązują we Wspólnocie Europejskiej? Wspólnota Europejska opiera się na zasadach swobody przepływu towarów oraz gospodarki wolnorynkowej i wolnej konkurencji, dając pierwszeństwo efektywnemu podziałowi zasobów (art. 102a i 105 pkt 1 (...)
Klauzula zakazu konkurencji w umowie zlecenia
Jaką klauzulę antykonkurencyjną można zawrzeć w umowie zlecenia? Analiza umów cywilnoprawnych, w tym w szczególności umowy zlecenia, pokazuje, że strony bardzo często zamieszczają wśród postanowień umownych klauzulę dotyczącą zakazu konkurencji. Obowiązek powstrzymania (...)
Jakie praktyki ograniczające konkurencję są zakazane?
Dlaczego i jak jest chroniona konkurencja? Już art. 9 ustawy - Prawo przedsiębiorców zobowiązuje ogólnie przedsiębiorców do wykonywania działalności gospodarcze zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów (...)
Jak chronione są zbiorowe interesy konsumentów?
Już art. 17 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zobowiązuje ogólnie przedsiębiorców do wykonywania działalności gospodarczej na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów. Natomiast inne ustawy, (...)
Obowiązek wniesienia wkładu Wkładem jest określone w umowie spółki świadczenie wspólnika, do którego zobowiązuje się on w związku z uczestnictwem w spółce. Art. 3 Kodeksu spółek handlowych (dalej: KSH) wymienia wkład jako obligatoryjną postać współdziałania (...)
Dla kogo minimalna stawka godzinowa?
Od 1 stycznia 2017 r. dla pracujących na określonych umowach cywilnoprawnych (umowach zlecenia oraz umowach o świadczenie usług, w tym samozatrudnionych) obowiązuje minimalna stawka godzinowa w wysokości 13 zł. Kwota ta ma być corocznie waloryzowana stosownie do wzrostu minimalnego wynagrodzenia (...)
Podstawowe obowiązki pracownika i pracodawcy
Prawo pracy obejmuje przepisy określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, będących stronami stosunku pracy. Prezentujermy najistotniejsze informacje dotyczące obowiązków związanych z wykonyawniem pracy w ramach stosunku pracy. Podstawowe obowiązki pracownika Zasadniczym (...)
Kiedy reklama jest nieuczciwa?
Czyn nieuczciwej konkurencji w reklamie Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności: reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka, reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na (...)
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów dzieli praktyki ograniczające konkurencję na: zawieranie porozumień ograniczających wolną konkurencję, nadużywanie pozycji dominującej. Rynek właściwy Praktyką ograniczającą konkurencję jest zawieranie porozumień ograniczających konkurencję (...)
Mój konkurent stosuje praktyki ograniczające konkurencję na rynku - co robić?
Czego może dotyczyć postępowanie w sprawach praktyk ograniczających konkurencję? Praktyką ograniczającą konkurencję jest zawieranie porozumień ograniczających konkurencję na rynku właściwym a także nadużywanie pozycji dominującej na rynku właściwym (opisane szczegółowo (...)
Jakie rodzaje reklam są zakazane oraz kiedy reklama stanowi czyn nieuczciwej konkurencji?
Jakie rodzaje reklam są zakazane oraz kiedy reklama stanowi czyn nieuczciwej konkurencji? Reklama jest jednym ze sposobów działalności marketingowej. Trzeba powiedzieć, że jest to jeden z najskuteczniejszych sposobów pozyskiwania nowych klientów. Duże znaczenie ma reklama w (...)
Przewaga kontraktowa w nowych przepisach
Weszła w życie nowa ustawa o przewadze kontraktowej. Wprowadzone zmiany poprawią sytuację rolników i dostawców produktów w kontaktach z największymi podmiotami na rynku rolno-spożywczym. UOKiK przygotował zestawienie najczęstszych pytań i odpowiedzi dotyczących (...)
Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów
Ustawa antymonopolowa, jak potocznie nazywana jest ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów ma za zadanie ochronę wolnej konkurencji na wolnym rynku, co pośrednio stanowi ochronę konsumentów – ostatniego ogniwa w łańcuchu gospodarki rynkowej. Przepisy tej ustawy zawierają jednak wprost (...)
Stale nasze skrzynki są zalewane niechcianą pocztą e-mailową. Warto więc wiedzieć, jakie środki prawne służą walce z tym procederem. Jakie informacje są zakazanym spamem? Zagadnienie spamu reguluje przede wszystkim ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. (...)
Co nowego tarcza 4.0. przyniosła pracodawcom i pracownikom?
W okresie epidemii wprowadzono tymczasowe rozwiązania dotyczące organizacji pracy i relacji pracodawca – pracownik. Sprawdź, co Tarcza 4.0 może zmienić w twojej firmie. Tarcza 4.0, czyli ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych (...)
Jakie rozwiązania z Tarczy 4.0. dotyczą pracodawców i pracowników?
W okresie epidemii wprowadzono tymczasowe rozwiązania dotyczące organizacji pracy i relacji pracodawca – pracownik. Sprawdź, co Tarcza 4.0 może zmienić w twojej firmie. Rozwiązania opisane poniżej zostały wprowadzone Tarczą 4.0, czyli ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania (...)
Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych
Ustawa z dnia 28 października 2002 roku o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary określa zasady odpowiedzialności za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe oraz zasady tej odpowiedzialności.Ustawa zawiera definicję podmiotu zbiorowego, którym jest osoba (...)
Z jakich rozwiązań mogą korzystać przedsiębiorcy? W okresie epidemii wywołanej COVID-19 wprowadzono instrumenty mające na celu wsparcie utrzymania działalności i miejsc pracy w przedsiębiorstwach. Sprawdź, które instrumenty wprowadzane w kolejnych tarczach antykryzysowych pozostają (...)
W jakich przypadkach następuje wykluczenie dostawców (wykonawców)? Z ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się: Dostawców lub wykonawców, którzy w ciągu ostatnich 3 lat przed wszczęciem postępowania wyrządzili szkodę nie wykonując zamówienia lub wykonując (...)
Kiedy Inspekcja Handlowa może zakazać sprzedaży Twojego produktu? Kontrola bezpieczeństwa produktów
Kto czuwa nad bezpieczeństwem produktów? Organem sprawującym nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów jest Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Kontrola produktów w zakresie spełniania ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa (...)