Zastaw na rzeczach osobistych

Pytanie:

Od 2005 roku do czerwca 2007 roku moja wnuczka wynajmowała mieszkanie od prywatnego właściciela. Umowa najmu była podpisana do lutego 2007,od marca między nią a właścicielem mieszkania była umowa ustna (miała być spisana umowa pisemna od miesiąca lipca 2007 roku.)Gdy wnuczka nagle ciężko zachorowała,a właściciel nie miał z nią kontaktu telefonicznego (akurat miał odebrać kolejny czynsz) ,wszedł pod jej nieobecność do mieszkania i wymienił zamki. W mieszkaniu pozostawiła oprócz mebli,swoje rzeczy osobiste i dokumenty. W budynku znajduje się zamykany na klucz strych do wspólnego użytkowania. Tam wnuczka również zostawiła spakowane swoje prywatne dokumenty. Obecnie dostęp do strychu mają pozostali lokatorzy budynku,ale cytuję "Oni nie chcą mieszać się w cudze sprawy". Były właściciel nie wie o dokumentach schowanych na strychu. Dlatego jest duża szansa że nie zostały celowo zniszczone. Po ciężkiej chorobie dopiero teraz wnuczka chce oddać właściciela mieszkania do sądu o zwrot pozostawionych rzeczy. W liście wysłanym przez właściciela napisane jest ,że bierze w zastaw wszystko co miała w mieszkaniu bo miała zaległości w płaceniu czynszu i wymienia kwotę, z którą wnuczka całkowicie się nie zgadza. Również w trakcie rozmowy telefonicznej mówi,że nic jej nie zwróci a dużo rzeczy już zniszczył i wyrzucił na śmietnik. Czy właściciel mieszkania miał prawo wziąć w zastaw nawet jej rzeczy osobiste, tzn. bieliznę osobistą, swetry, odzież wierzchnią, buty, używaną pościel, a co najważniejsze osobiste dokumenty (np. z poprzednio prowadzonej działalności gosp., wszystkie umowy o pracę itp.)? W jaki sposób zabezpieczyć dokumenty które znajdują się spakowane na strychu, aby jak sąd powiadomi właściciela o terminie rozprawy, nie zdążył ich zniszczyć.

Masz inne pytanie do prawnika?

28.11.2008

Zespół
e-prawnik.pl

Odpowiedź prawnika: Zastaw na rzeczach osobistych

Jak wskazuje przepis art. 670 kc, dla zabezpieczenia czynszu oraz świadczeń dodatkowych, z którymi najemca zalega nie dłużej niż rok, przysługuje wynajmującemu ustawowe prawo zastawu na rzeczach ruchomych najemcy wniesionych do przedmiotu najmu, chyba że rzeczy te nie podlegają zajęciu.

Kodeks stanowi więc wyraźnie, iż wynajmujący ma prawo zatrzymać rzeczy ruchome najemcy, w przypadku zalegania najemcy z opłatami - czynszem i świadczeniami dodatkowymi. Ustawa przewiduje jednak pewne ograniczenie. Wskazuje bowiem, iż pewne rzeczy nie podlegają zajęciu i powinny zostać wydane najemcy. Przedmioty nie podlegające zajęciu wymienia szczegółowo przepis art. 829 Kodeksu postępowania cywilnego (jest to wyłącznie, które stosuje się także w postępowaniu komorniczym). Zgodnie z zapisem w/w przepisu, nie podlegają zajęciu:

Porady prawne
  1. przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu;  

  2. zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca;  

  3. jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów;  

  4. narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych; 

  5. u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę - pieniądze w kwocie, która odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy na czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy - pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;  

  6. przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową

Jak więc wynika z powyższego, wynajmujący nie ma prawa przechowywać w/w przedmiotów i powinien je niezwłocznie wydać najemcy.

Wynajmujący ponosi odpowiedzialność za przetrzymywane rzeczy. Zgodnie z przepisem art. 671 kc, wynajmujący może się sprzeciwić usunięciu rzeczy obciążonych zastawem i zatrzymać je na własne niebezpieczeństwo, dopóki zaległy czynsz nie będzie zapłacony lub zabezpieczony. Użyty przez ustawodawcę w art. 671 § 2 kc zwrot „na własne niebezpieczeństwo" rozumieć należy jako obowiązek wynajmującego do przechowania rzeczy przez czas potrzebny do zaspokojenia lub zabezpieczenia jego należności, obowiązek czuwania nad zachowaniem tych rzeczy, oraz ponoszenie przez niego ryzyka przypadkowej utraty czy uszkodzenia (tak J. Panowicz-Lipska w: System Prawa Prywatnego. Tom 8. Prawo zobowiązań - część szczegółowa s. 41).

W świetle powyższego można więc uznać, iż w przypadku przypadkowego czy też celowego zniszczenia czy też uszkodzenia rzeczy, najemca może domagać się od niego odszkodowania za poniesione szkody. Jednocześnie należy wskazać, iż wynajmujący powinien także ponowić odpowiedzialność odszkodowawczą za nie wydanie przedmiotów, które nie podlegają zajęciu i których obowiązek wydania nakładają na niego przepisy prawne. W niniejszej sytuacji można się zastanawiać także nad o wiele dalej idącą odpowiedzialnością wynajmującego, w przypadku zatrzymania dokumentów (do których wydania jest zobowiązany) niezbędnych do nawiązania stosunku pracy przez najemcę - szkoda w takim przypadku może być znacząca, jako że najemca może przez to stracić możliwość nawiązania stosunku pracy a co za tym następuje także zarobków i utrzymania.

Jak Pani wskazuje w pytaniu, część dokumentów jest także przechowywana na strychu, który jest ogólnie dostępny dla wszystkich najemców. Można więc uznać, iż i te rzeczy zostały wniesione do przedmiotu najmu (nie było nim objęte wyłącznie mieszkanie ale także i strych do wspólnego korzystania), wobec czego i te rzeczy są przechowywane niezgodnie z przepisami. Niestety prawo nie przewiduje sposobów zabezpieczenia dokumentów przed zniszczeniem. Jednakże, jak już wspomnieliśmy, dokumenty te przechowywane są niezgodnie z prawem. Możliwe jest więc wystosowanie do wynajmującego pisma zobowiązującego do wydania rzeczy nie podlegających zajęciu, z ostrzeżeniem, iż w razie nie wydania rzeczy będziecie Państwo dochodzić odszkodowania za poniesione w ten sposób szkody.

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Jak ustanowić zastaw rejestrowy?

Jak ustanowić zastaw rejestrowy?

Jakie czynności należy podjąć, aby ustanowić zastaw rejestrowy? W celu ustanowienia zastawu rejestrowego konieczne jest zawarcie umowy - obowiązkowo na piśmie (w przeciwnym wypadku umowa będzie nieważna) oraz wpis zastaw rejestrowy, zastaw, rejestr, bank, wierzytelność, zabezpieczenie, umowa (...)

Na czym polega zastaw skarbowy?

Na czym polega zastaw skarbowy?

Co to jest zastaw skarbowy? Zastaw skarbowy jest jedną z form zabezpieczenia wykonania zobowiązań podatkowych. Jest on skuteczny wobec każdorazowego właściciela przedmiotu zastawu i ma pierwszeństwo przed jego wierzycielami osobistymi. Stanowi on zatem ograniczone prawo rzeczowe o charakterze (...)

Czym charakteryzuje się zastaw rejestrowy?

Czym charakteryzuje się zastaw rejestrowy?

Cechą odróżniającą zastaw rejestrowy od zastawu zwykłego jest to, że dla powstania tego zastawu nie jest konieczne wydanie zastawionej rzeczy we władanie zastawnikowi lub osobie trzeciej. Ponadto możliwe jest w przypadku zastawu rejestrowego stosowanie również innych niż egzekucja (...)

Zastaw - co zabezpiecza i jak go ustanowić?

Zastaw - co zabezpiecza i jak go ustanowić?

  Co to jest zastaw i co jest jego przedmiotem? W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z rzeczy bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem (...)

Kilka słów o zastawie jako sposobie zabezpieczenia wierzytelności z obligacji

Kilka słów o zastawie jako sposobie zabezpieczenia wierzytelności z obligacji

Obligacja, pełni pod względem funkcjonalnym i ekonomicznym funkcje podobne do pożyczki. Jednak w przypadku obligacji zobowiązanie do zwrotu „pożyczonej” kwoty zostaje stwierdzone w dokumencie, który jest papierem wartościowym. Co istotne, z punktu widzenia obligatariuszy, czyli (...)

Przedmiot zastawu rejestrowego

Przedmiot zastawu rejestrowego

  Co może być przedmiotem zastawu rejestrowego? Zabezpieczenie wierzytelności w postaci zastawu rejestrowego może być ustanowione tylko na ruchomościach oraz na zbywalnych prawach majątkowych. Nie można bank, rejestr, zastaw, przedmiot

Zabezpieczenie roszczeń wynikających z zastawu rejestrowego

Zabezpieczenie roszczeń wynikających z zastawu rejestrowego

Sposób zabezpieczenia Zastawnik może żądać zabezpieczenia ustanawianego zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu zabezpieczającym, z wyjątkami wynikającymi z charakteru zastawu rejestrowego. Tak więc zastawca, którego roszczenia można dochodzić przed sądem powszechnym (...)

Umowne zaspokojenie zastawnika z przedmiotu zastawu rejestrowego

Umowne zaspokojenie zastawnika z przedmiotu zastawu rejestrowego

  Sposoby zaspokojenia się zastawnika Co do zasady, zaspokojenie z przedmiotu zastawu rejestrowego następuje w drodze sądowego postępowania egzekucyjnego. Strony jednak mogą umówić się odmiennie co do sposobu zaspokojenia. Przejęcie na własność W umowie zastawnic zastaw, rejestrowy, (...)

Przeniesienie i wygaśnięcie zastawu rejestrowego

Przeniesienie i wygaśnięcie zastawu rejestrowego

Możliwość przeniesienia zastawu rejestrowego Istnieje możliwość przeniesienia prawa zastawu rejestrowego, lecz tylko na inny podmiot, który jest uprawniony do zabezpieczania swych wierzytelności zabezpieczeniem w postaci zastawu rejestrowego. Prawo takie przysługuje wierzytelnościom: zastaw, (...)

Jak uzyskać informację z Rejestru Zastawów?

Jak uzyskać informację z Rejestru Zastawów?

Centralna Informacja o Zastawach Rejestrowych udziela informacji, wydaje zaświadczenia i odpisy z rejestru zastawów na podstawie danych otrzymywanych z Centrali Rejestru Zastawów. Wyżej wymienione dane są uzyskiwane z sądów rejestrowych. Minister Sprawiedliwości określa, (...)

Jak ustanowić zastaw rejestrowy?

Jak ustanowić zastaw rejestrowy?

Jakie czynności należy podjąć, aby ustanowić zastaw rejestrowy? W celu ustanowienia zastawu rejestrowego konieczne jest zawarcie umowy - obowiązkowo na piśmie (w przeciwnym wypadku umowa będzie nieważna) oraz wpis zastaw rejestrowy, zastaw, rejestr, bank, wierzytelność, zabezpieczenie, umowa (...)

Na czym polega zastaw skarbowy?

Na czym polega zastaw skarbowy?

Co to jest zastaw skarbowy? Zastaw skarbowy jest jedną z form zabezpieczenia wykonania zobowiązań podatkowych. Jest on skuteczny wobec każdorazowego właściciela przedmiotu zastawu i ma pierwszeństwo przed jego wierzycielami osobistymi. Stanowi on zatem ograniczone prawo rzeczowe o charakterze (...)

Czym charakteryzuje się zastaw rejestrowy?

Czym charakteryzuje się zastaw rejestrowy?

Cechą odróżniającą zastaw rejestrowy od zastawu zwykłego jest to, że dla powstania tego zastawu nie jest konieczne wydanie zastawionej rzeczy we władanie zastawnikowi lub osobie trzeciej. Ponadto możliwe jest w przypadku zastawu rejestrowego stosowanie również innych niż egzekucja (...)

Zastaw - co zabezpiecza i jak go ustanowić?

Zastaw - co zabezpiecza i jak go ustanowić?

  Co to jest zastaw i co jest jego przedmiotem? W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z rzeczy bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem (...)

Kilka słów o zastawie jako sposobie zabezpieczenia wierzytelności z obligacji

Kilka słów o zastawie jako sposobie zabezpieczenia wierzytelności z obligacji

Obligacja, pełni pod względem funkcjonalnym i ekonomicznym funkcje podobne do pożyczki. Jednak w przypadku obligacji zobowiązanie do zwrotu „pożyczonej” kwoty zostaje stwierdzone w dokumencie, który jest papierem wartościowym. Co istotne, z punktu widzenia obligatariuszy, czyli (...)

Przedmiot zastawu rejestrowego

Przedmiot zastawu rejestrowego

  Co może być przedmiotem zastawu rejestrowego? Zabezpieczenie wierzytelności w postaci zastawu rejestrowego może być ustanowione tylko na ruchomościach oraz na zbywalnych prawach majątkowych. Nie można bank, rejestr, zastaw, przedmiot

Zabezpieczenie roszczeń wynikających z zastawu rejestrowego

Zabezpieczenie roszczeń wynikających z zastawu rejestrowego

Sposób zabezpieczenia Zastawnik może żądać zabezpieczenia ustanawianego zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu zabezpieczającym, z wyjątkami wynikającymi z charakteru zastawu rejestrowego. Tak więc zastawca, którego roszczenia można dochodzić przed sądem powszechnym (...)

Umowne zaspokojenie zastawnika z przedmiotu zastawu rejestrowego

Umowne zaspokojenie zastawnika z przedmiotu zastawu rejestrowego

  Sposoby zaspokojenia się zastawnika Co do zasady, zaspokojenie z przedmiotu zastawu rejestrowego następuje w drodze sądowego postępowania egzekucyjnego. Strony jednak mogą umówić się odmiennie co do sposobu zaspokojenia. Przejęcie na własność W umowie zastawnic zastaw, rejestrowy, (...)

Przeniesienie i wygaśnięcie zastawu rejestrowego

Przeniesienie i wygaśnięcie zastawu rejestrowego

Możliwość przeniesienia zastawu rejestrowego Istnieje możliwość przeniesienia prawa zastawu rejestrowego, lecz tylko na inny podmiot, który jest uprawniony do zabezpieczania swych wierzytelności zabezpieczeniem w postaci zastawu rejestrowego. Prawo takie przysługuje wierzytelnościom: zastaw, (...)

Jak uzyskać informację z Rejestru Zastawów?

Jak uzyskać informację z Rejestru Zastawów?

Centralna Informacja o Zastawach Rejestrowych udziela informacji, wydaje zaświadczenia i odpisy z rejestru zastawów na podstawie danych otrzymywanych z Centrali Rejestru Zastawów. Wyżej wymienione dane są uzyskiwane z sądów rejestrowych. Minister Sprawiedliwości określa, (...)

Rejestr zastawów

Rejestr zastawów

  Gdzie tworzone są rejestry zastawów Rejestry zastawów prowadzone są przy sądach rejonowych (przy wydziałach gospodarczych tych sądów), mających siedziby w miastach wojewódzkich. Oznacza to, że na każde wojewó zastaw, rejestr zastawów, rzecz ruchoma, obciążenie, (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Zabezpieczenie rzeczowe i osobiste

Zabezpieczenie rzeczowe i osobiste

Jakie są rodzaje zabezpieczeń długu rzeczowe, a jakie osobiste. Czy w przypadku jeśli dług zabezpieczony jest tylko rzeczowo, zbycie przedmiotu zwalnia od odpowiedzialności za dług? Zabezpieczenie osobiste polega na tym, że obok dłużnika głównego odpowiedzialność będzie ponosił (...)

Zastaw a upadłość

Zastaw a upadłość

Czy art. 345. Pr.Up. oznacza, że wierzytelności zabezpieczone zastawem na rzeczach ruchomych są zaspakajane poza kolejnością, niezależnie od tego, w której grupie (art. 342) znalazłby się wierzyciel dysponujący wierzytelnością \'zwykłą\' np. z faktury, pożyczki lub świadczenia za pracę? (...)

Zastaw skarbowy na ruchomościach

Zastaw skarbowy na ruchomościach

Kupiłam budynek gorzelni wraz z wyposażeniem od spółki z o.o. X. Spółka X posiadała zadłużenia podatkowe wobec gminy. Wystąpiła do wójta gminy o ustanowienie zastawu na wyposażeniu wcześniej kupionej gorzelni. Na podstawie oświadczenia prezesa zarządu spółki X oraz wniosku gminy, urząd (...)

Ustawowe prawo zastawu na rzeczach najemcy

Ustawowe prawo zastawu na rzeczach najemcy

Wynajmująca zabezpieczyła tytułem zastawu za niezapłacony czynsz ruchomości, które znajdują się we wcześniej najmowanych pomieszczeniach mieszkalnych, co do których powstała zaległość. Najmującą formalnie (umowa najmu) była moja ex-konkubina, ja byłem wpisany jedynie do umowy z imienia (...)

Zastaw na rzeczach najemcy

Zastaw na rzeczach najemcy

W umowie najmu mam zapisane prawo naliczania dodatkowej opłaty w wypadku nie odebrania przez najemcę swoich rzeczy po zakończeniu umowy najmu (bo jego meble blokują mi lokal). Czy mogę pobrać tą opłatę także w wypadku, gdy robię zastaw na rzeczach wynajmującego z tytułu nie zapłaconego (...)