Rozdział III - Kwalifikacje zawodowe pracowników

Kodeks pracy

Artykuły 102-103[6]
Art. 102
Kwalifikacje zawodowe pracowników wymagane do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku mogą być ustalane w przepisach prawa pracy przewidzianych w art. 771-773, w zakresie nieuregulowanym w przepisach szczególnych.

Komentarz

Artykuł 102 określa sposób ustalania kwalifikacji zawodowych wymaganych do wykonywania określonych rodzajów pracy. Kwalifikacje mogą być określone w układach zbiorowych pracy, regulaminach wynagradzania lub w przepisach szczególnych (np. ustawa o zawodach regulowanych).

Art. 103

Artykuł utracił moc

Art. 1031

§ 1

Przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą.

§ 2

Pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe przysługują:

1) urlop szkoleniowy;
2)zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania.

§ 3

Za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Komentarz

Artykuł 1031 definiuje pojęcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych i określa podstawowe uprawnienia pracownika w tym zakresie. Ważne jest, że podnoszenie kwalifikacji może odbywać się zarówno z inicjatywy pracodawcy, jak i za jego zgodą na wniosek pracownika. W obu przypadkach pracownikowi przysługuje urlop szkoleniowy oraz zwolnienia z pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Art. 1032

§ 1

Urlop szkoleniowy, o którym mowa w art. 1031 § 2 pkt 1, przysługuje w wymiarze:
1) 6 dni - dla pracownika przystępującego do egzaminów eksternistycznych;
2) 6 dni - dla pracownika przystępującego do egzaminu maturalnego;
3) 6 dni - dla pracownika przystępującego do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub egzaminu zawodowego;
4) 21 dni w ostatnim roku studiów - na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.

§ 2

Urlopu szkoleniowego udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

Komentarz

Artykuł 1032 precyzyjnie określa wymiar urlopu szkoleniowego w zależności od rodzaju egzaminu. Urlop jest udzielany tylko w dni robocze zgodnie z rozkładem czasu pracy pracownika. Za czas urlopu szkoleniowego pracownik zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia.

Art. 1033
Pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, w szczególności pokryć opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie.

Komentarz

Artykuł 1033 daje pracodawcy możliwość (ale nie obowiązek) przyznania pracownikowi dodatkowych świadczeń związanych z podnoszeniem kwalifikacji. Katalog świadczeń jest otwarty ? pracodawca może pokryć wszelkie koszty związane z nauką, w tym czesne, koszty dojazdów, materiałów dydaktycznych czy zakwaterowania.

Art. 1034

§ 1

Pracodawca zawiera z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe umowę określającą wzajemne prawa i obowiązki stron. Umowę zawiera się na piśmie.

§ 2

Umowa, o której mowa w § 1, nie może zawierać postanowień mniej korzystnych dla pracownika niż przepisy niniejszego rozdziału.

§ 3

Nie ma obowiązku zawarcia umowy, o której mowa w § 1, jeżeli pracodawca nie zamierza zobowiązać pracownika do pozostawania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

Komentarz

Artykuł 1034 wprowadza wymóg zawarcia pisemnej umowy między pracodawcą a pracownikiem podnoszącym kwalifikacje, w której określa się prawa i obowiązki stron. Umowa taka jest obowiązkowa, gdy pracodawca zamierza zobowiązać pracownika do pozostania w zatrudnieniu po zakończeniu szkoleń. Postanowienia umowy nie mogą być mniej korzystne niż przepisy Kodeksu pracy.

Art. 1035
Pracownik podnoszący kwalifikacje zawodowe:
1) który bez uzasadnionych przyczyn nie podejmie podnoszenia kwalifikacji zawodowych albo przerwie podnoszenie tych kwalifikacji,
2) z którym pracodawca rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy, w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub po jego ukończeniu, w terminie określonym w umowie, o której mowa w art. 1034, nie dłuższym niż 3 lata,
3) który w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, z wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn określonych w art. 943,
4) który w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 lub art. 943, mimo braku przyczyn określonych w tych przepisach
- jest obowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę na ten cel z tytułu dodatkowych świadczeń, w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia.

Komentarz

Artykuł 1035 reguluje sytuacje, w których pracownik jest zobowiązany do zwrotu kosztów szkoleń poniesionych przez pracodawcę. Dotyczy to przypadków niepodjęcia lub przerwania nauki bez uzasadnionej przyczyny, rozwiązania umowy z winy pracownika lub rozwiązania umowy przez pracownika w określonym terminie. Zwrot kosztów ma charakter proporcjonalny i obejmuje tylko dodatkowe świadczenia, nie zaś urlop szkoleniowy czy wynagrodzenie za czas szkoleń.

Art. 1036
Pracownikowi zdobywającemu lub uzupełniającemu wiedzę i umiejętności na zasadach innych, niż określone w art. 1031?1035, mogą być przyznane:
1) zwolnienie z całości lub części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia,
2) urlop bezpłatny
- w wymiarze ustalonym w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i pracownikiem.

Komentarz

Artykuł 1036 reguluje sytuację, gdy pracownik dokształca się na własną rękę, bez inicjatywy lub zgody pracodawcy na podnoszenie kwalifikacji zawodowych w rozumieniu przepisów poprzedzających. W takim przypadku pracodawca może (nie musi) przyznać pracownikowi zwolnienia z pracy lub urlop bezpłatny w wymiarze uzgodnionym między stronami.

Masz pytania dotyczące kwalifikacji zawodowych lub szkoleń pracowniczych?

Skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej online. Nasi eksperci pomogą Ci w sprawach związanych z podnoszeniem kwalifikacji, umowami szkoleniowymi, urlopem szkoleniowym i zwrotem kosztów szkoleń.

Zadaj pytanie prawnikowi