Rozdział II - Postępowanie pojednawcze

Kodeks pracy

Artykuły 244-261
Art. 244

§ 1

W celu polubownego załatwiania sporów o roszczenia pracowników ze stosunku pracy mogą być powoływane komisje pojednawcze.

§ 2

Uchylony

§ 3

Komisję pojednawczą powołują wspólnie pracodawca i zakładowa organizacja związkowa, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa - pracodawca, po uzyskaniu pozytywnej opinii pracowników.

§ 4

Uchylony

Komentarz

Artykuł 244 reguluje podstawy prawne powoływania komisji pojednawczych, które mają na celu polubowne załatwianie sporów pracowniczych. Komisje te stanowią alternatywę dla postępowania sądowego i pozwalają na szybsze rozstrzyganie konfliktów w zakładzie pracy.

Art. 245
W trybie przewidzianym w art. 244 § 3 ustala się:
1) zasady i tryb powoływania komisji;
2) czas trwania kadencji;
3) liczbę członków komisji.

Komentarz

Artykuł 245 określa zakres spraw, które muszą zostać ustalone przy powoływaniu komisji pojednawczej. Zapewnia to elastyczność dostosowania funkcjonowania komisji do specyfiki danego zakładu pracy.

Art. 246
Członkiem komisji pojednawczej nie może być:
1) osoba zarządzająca, w imieniu pracodawcy, zakładem pracy;
2) główny księgowy;
3) radca prawny;
4) osoba prowadząca sprawy osobowe, zatrudnienia i płac.

Komentarz

Artykuł 246 wprowadza katalog osób wykluczonych z możliwości zasiadania w komisji pojednawczej. Ma to na celu zapewnienie bezstronności komisji poprzez wyłączenie osób, które ze względu na pełnione funkcje mogłyby być stronnicze.

Art. 247
Komisja pojednawcza wybiera ze swego grona przewodniczącego komisji oraz jego zastępców i ustala regulamin postępowania pojednawczego.

Komentarz

Artykuł 247 określa podstawowe kwestie organizacyjne komisji pojednawczej, w tym wybór przewodniczącego i ustalenie regulaminu. Daje to komisji autonomię w zakresie organizacji własnej pracy.

Art. 248

§ 1

Komisja pojednawcza wszczyna postępowanie na wniosek pracownika zgłoszony na piśmie lub ustnie do protokołu. Na wniosku stwierdza się datę jego wpływu.

§ 2

Zgłoszenie przez pracownika wniosku do komisji pojednawczej przerywa bieg terminów, o których mowa w art. 264.

Komentarz

Artykuł 248 reguluje sposób wszczęcia postępowania przed komisją pojednawczą oraz jego skutki prawne. Istotne jest, że złożenie wniosku przerywa bieg terminów procesowych, co chroni prawa pracownika.

Art. 249
Komisja pojednawcza przeprowadza postępowanie pojednawcze w zespołach składających się co najmniej z 3 członków tej komisji.

Komentarz

Artykuł 249 określa minimalny skład zespołu komisji pojednawczej. Wymóg co najmniej trzech członków ma zapewnić kolegialność rozstrzygania sporów.

Art. 250

Artykuł uchylony

Art. 251

§ 1

Komisja pojednawcza powinna dążyć, aby załatwienie sprawy w drodze ugody nastąpiło w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Termin zakończenia postępowania przed komisją pojednawczą stwierdza się w protokole posiedzenia zespołu.

§ 2

W sprawach dotyczących rozwiązania, wygaśnięcia lub nawiązania stosunku pracy, o których mowa w art. 264, wniosek do komisji pojednawczej wnosi się przed upływem terminów określonych w tym przepisie.

§ 3

W sprawach, o których mowa w § 2, postępowanie pojednawcze kończy się z mocy prawa z upływem 14 dni od dnia złożenia wniosku przez pracownika, a w innych sprawach - z upływem 30 dni od dnia złożenia wniosku.

Komentarz

Artykuł 251 określa terminy postępowania przed komisją pojednawczą. Wyróżnia się dwa rodzaje spraw: dotyczące rozwiązania, wygaśnięcia lub nawiązania stosunku pracy (14 dni) oraz pozostałe sprawy (30 dni).

Art. 252
Ugodę zawartą przed komisją pojednawczą wpisuje się do protokołu posiedzenia zespołu. Protokół podpisują strony i członkowie zespołu.

Komentarz

Artykuł 252 reguluje formę zawarcia ugody przed komisją pojednawczą. Wymóg protokolarnej formy i podpisów zapewnia dowód zawarcia ugody oraz jej treści.

Art. 253
Niedopuszczalne jest zawarcie ugody, która byłaby sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.

Komentarz

Artykuł 253 wprowadza ograniczenia swobody zawierania ugód przed komisją pojednawczą. Ugoda nie może naruszać przepisów prawa ani zasad współżycia społecznego, co chroni przed zawarciem ugód krzywdzących pracownika.

Art. 254
Jeżeli postępowanie przed komisją pojednawczą nie doprowadziło do zawarcia ugody, komisja na żądanie pracownika, zgłoszone w terminie 14 dni od dnia zakończenia postępowania pojednawczego, przekazuje niezwłocznie sprawę sądowi pracy. Wniosek pracownika o polubowne załatwienie sprawy przez komisję pojednawczą zastępuje pozew. Pracownik zamiast zgłoszenia tego żądania może wnieść pozew do sądu pracy na zasadach ogólnych.

Komentarz

Artykuł 254 reguluje sytuację, gdy nie doszło do zawarcia ugody przed komisją pojednawczą. Pracownik ma wybór między przekazaniem sprawy do sądu przez komisję lub samodzielnym wniesieniem pozwu. Wniosek do komisji zastępuje pozew, co upraszcza procedurę.

Art. 255

§ 1

W razie niewykonania ugody przez pracodawcę podlega ona wykonaniu w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, po nadaniu jej przez sąd pracy klauzuli wykonalności.

§ 2

Sąd pracy odmówi nadania klauzuli wykonalności, jeżeli ze złożonych akt komisji wynika, że ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego. Nie wyklucza to możliwości dochodzenia ustalenia niezgodności ugody z prawem lub zasadami współżycia społecznego na zasadach ogólnych.

Komentarz

Artykuł 255 określa sposób wykonania ugody zawartej przed komisją pojednawczą. Ugoda wymaga nadania klauzuli wykonalności przez sąd, który sprawdza jej zgodność z prawem i zasadami współżycia społecznego.

Art. 256
Pracownik może wystąpić do sądu pracy w terminie 30 dni od dnia zawarcia ugody z żądaniem uznania jej za bezskuteczną, jeżeli uważa, że ugoda narusza jego słuszny interes. Jednakże w sprawach, o których mowa w art. 251 § 2, z żądaniem takim pracownik może wystąpić tylko przed upływem 14 dni od dnia zawarcia ugody.

Komentarz

Artykuł 256 przewiduje możliwość podważenia ugody przez pracownika, jeśli narusza ona jego słuszny interes. Terminy do wystąpienia z takim żądaniem wynoszą 30 dni (sprawy ogólne) lub 14 dni (sprawy dotyczące rozwiązania, wygaśnięcia lub nawiązania stosunku pracy).

Art. 257
Sprawowanie obowiązków członka komisji pojednawczej jest funkcją społeczną. Jednakże członek komisji pojednawczej zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany w związku z udziałem w pracach komisji.

Komentarz

Artykuł 257 określa status prawny członka komisji pojednawczej jako osoby pełniącej funkcję społeczną. Mimo społecznego charakteru funkcji, członek zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas poświęcony pracom komisji.

Art. 258

§ 1

Pracodawca jest obowiązany zapewnić komisji pojednawczej warunki lokalowe oraz środki techniczne umożliwiające właściwe jej funkcjonowanie.

§ 2

Wydatki związane z działalnością komisji pojednawczej ponosi pracodawca. Wydatki te obejmują również równowartość utraconego wynagrodzenia za czas nieprzepracowany przez pracownika w związku z udziałem w postępowaniu pojednawczym.

Komentarz

Artykuł 258 nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia komisji pojednawczej odpowiednich warunków funkcjonowania oraz pokrycia wszystkich kosztów związanych z jej działalnością, w tym wynagrodzeń dla pracowników uczestniczących w postępowaniu.

Art. 259

Artykuł uchylony

Art. 260

Artykuł uchylony

Art. 261

Artykuł uchylony

Masz spór ze swoim pracodawcą?

Skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej online. Nasi eksperci pomogą Ci w sprawach związanych ze sporami pracowniczymi, postępowaniem pojednawczym i ochroną Twoich praw jako pracownika.

Zadaj pytanie prawnikowi