Zaliczenie nadpłaty podatku na poczet zaległości

Odpowiedź prawnika: Zaliczenie nadpłaty podatku na poczet zaległości

W pierwszej kolejności nadpłaty podlegają zaliczeniu na poczet zaległych i bieżących zobowiązań podatkowych (por. art. 76 § 1 Ordynacji podatkowej). Jest to tryb stosowany z mocy prawa, związany automatycznie ze stwierdzeniem (wykazaniem) nadpłaty. Dopiero w razie braku możliwości zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych lub bieżących zobowiązań oraz braku wniosku, nadpłata lub jej pozostała część podlega w całości zwrotowi z urzędu. W sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie (art. 76a § 1 Ordynacji podatkowej).

Jak stwierdził jednak Naczelny Sąd Administracyjny w nadal aktualnym wyroku z dnia 7 grudnia 1995 r., III SA 1586/99 "Przepisy prawa podatkowego przewidują określone sposoby rozliczenia nadpłaty po jej powstaniu, natomiast nie przewidują możliwości potrącenia przez podatnika zaległych czy bieżących zobowiązań podatkowych z przewidywanej przez niego nadpłaty". Może się np. zdarzyć, że wykazana w zeznaniu kwota do zwrotu zostanie zweryfikowana przez organ podatkowy i okaże się, że jest ona niższa od kwoty zobowiązania, które zgodnie z innym zeznaniem podatnik powinien był dopłacić. W takim przypadku może powstać zaległość podatkowa. To z kolei może wiązać się z odsetkami za zwłokę. W przypadku, jeśli powstanie zaległości ma charakter jednostkowy, a nie jest uporczywym nie wpłacaniem w terminie podatku (art. 57 § 1 Kodeksu karnego skarbowego), podatnika nie powinny spotkać sankcje karne skarbowe.

Ponadto niestety często przepływ informacji w urzędach skarbowych nie jest dobry i zdarzało się, że urząd wszczynał egzekucję zaległości, mimo, iż podatnik miał bieżące nadpłaty podatku z innych tytułów.

Mając powyższe na uwadze podatnik w zasadzie powinien zapłacić kwotę, która wynika z zeznania i oczekiwać na zwrot nadpłaty z innego zeznania - i to w terminie do końca kwietnia następnego roku po roku podatkowym, którego zeznanie dotyczy. Oczywiście, jeżeli chodziłoby o kwoty dla podatnika duże, zapłacenie których stanowiłoby dla podatnika problem, może on wystąpić z pismem sygnalizując organowi podatkowemu, że niedopłata w jednym zeznaniu może być pokryta nadpłatą wykazaną w innym.